’s war ne ze wing fiersch Gald.

Erzgebirgisches Sonntagsblatt 119. Jahrgang, Nr. 23, 6. Juni 1926, S. 6

(Von Löserkorlwilly.)

Dr Wabrlob
war in dr ganzen Geengd bekannt,
or wur när üwerrohl
dr Kraitrlob genannt,
dar hat sei Müh, sei Sorg on Plooch
im’s bissl Lahm, on jedn Tooch,
dann dr liewe Harrgott macht;
ah mannichmol schu in dr Nacht,
streeftr dorch de dickstn Wäldr,
dorch de Wiesn, üwer Fäldr;
Blatle hott ohgezoppt,
Blümle haufnweis geroppt,
on Worzeln hotr ausgegroom,
di do sölltn Heilkräft hom.
Drham wursch Sackl ausgeleert,
dos Zeig schüh an dr Sonn gedörrt;
nort tat orsch mischn, Tee draus machn,
Salb on Schmier on annre Sachn.
— Hat anr Schmarzn odr Ziehe
on dos wollt gar net vrgiehe,
hat anr ne belegte Zung
odr Stachn an dr Lung
odr Ahsatz zo enn Kropp,
dar ging ahm hie zon Kraitrlob.
Wu ’s fahlt, dos woßt dr Lob gelei,
dar packt ne Hamfl Worzln ei
odr ah e Tippl Schmier,
on or saht: „Dos hilft drfür!”
Manchmol schu ne annern Tooch
ließn fei de Schmarzn nooch,
on’s vrginge kaum paar Stond‘,
do war mr fier paar Pfeng gesond.
Un dos rezept, ’s sei kaane Lieng,
tat mr halb imsist bal krieng.
In dar Geengd wur kah Doktr reich,
war jemand krank, dar ging geleich
dansalm Tooch zon Kraitrlob,
dar war billig on net grob,
on war net gut bei Pfengne war.
Dann borgt or ah e halmes Gahr.
Su half ar manchn aus dr Nut,
hoot mannichmol ne biesn Tud
fei hinnerricks e Baa gestellt,
on ne Teifl
im nr manchn Seel geprellt.
Su hoot dr Lob sei Lahm gefrist,
on weil ar kahne Zeiting list,
is dauertn drfier ’s Gald,
drim woßtr gar nischt von dr Walt,
vo dann Lahm on von dann Treim,
ar tat när in senn Dörfl bleim.
När Sonntig ohmds, wenns Glöckl schu
gelietn hat zor Ohmdruh,
macht dr Lob dr Dorfstrooß nei
bis an dr Schenk, on kehret ei;
Or setzet sich bein Ufn na
on höret sich’s Drzöhln wing ah
Do wur geschtrietn, dischkeriert
on gruße Redn ah gefiert
von Puletik, von künstling Mist,
ahm, wos mr in dr Zeiting list.
En Sonntig ohmd, do sooß ‚r ah
mol in dr Schenk, fei ganz allah,
do fing ‚r bissl a ze bromme:
„Na, will dä heit gar kahnr komme,
doch iech wing Unnrhalting hätt?“
„Nu“, saht dr Wert, „Lob, weßtis net
wu de Leit heit könntn sei;
of Annebarch sei alle nei,
do is doch heit ne gruße Gahd,
wie alle Gahr, nu, wie gesaht,
a Lahm on Treim, on a Gewarch,
die Woch is Kät in Annebarch,
Do komm‘ se har fei üwerrol
von Flöha bis nooch Wiesntol,
suaar von Weiprt komm‘ se raus
on ah noch wettr drüwr naus,
alt on gung, gruß on klah,
Host du noch net de Kat gesah?“
Dar obr schüttlt mietn Kopp,
Do saht dr Wert: „Na, horch mol, Lob,
Diech hält doch nischt, bist ganz allah,
on kast ‚r mol de Kät ahsah.
’s is doch wettr nischt drbei,
bist gut ze Fuß, bal biste nei,
triffst onnerwags e Haufn Leit,
do ward dr ah dr Wag net weit,
on of dr Kat, de kast’s gelahm,
wos schennersch kah drsch fei net gahm.
Do gibts Affn, Löhm on Tiechr,
Schlange on noch annere Viechr,
Zwerng, die machn lautr Faxn,
Menschn, mietenannr zammgewachsn,
Riesn wie e Kerchtorm gruß,
när die vieln Budn bluß;
on Reitschuln, Tschaukln, Weibrmühln,
kast ah mol in Lotto spieln.
Lob, dos is fei warklich schieh,
of dr Kat du mußte gieh,
nä su e Teebs on su e Lahm,
iech kah drsch gar net wiedrgahm.“
Dr Lob, dar ooß sei Bündl Hei
on trank sei Glas’l Aafach nei,
or hat schu manchmol hiegewollt,
wie schieh dos of dar Kat sei sollt,
dos hatt’r alle Gahr gehört,
doch allemol gings ne verkehrt.
Ahmol warsch ne in Moong net racht,
e annersch mol warsch Wattr schlacht,
on su gobs ahm alle Gahr
ewos, dos net in Ordning war.
Doch desmol war dr Moong in Lut,
on dr Lob griff nooch senn Hut,
bezohlt sei Zach on saht: „Gut nacht,
morng ward of Annebarch gemacht.“
An annern Morng, ’s war noch net speet,
in Dorf hat noch kah Hah gekreht,
war dr Lob fei schu racht flessig:
gefüttert hat or schu senn Zessig,
de Zipp, ne Hanflich on senn Fink,
frisch Wassr gob orn ah e wing.
de Kuhhasn kriegtn ah ihr Frassn
on neies Struh. ’s wur nischt vergassn.
Drnochert ging ’s Ahziehe lus,
or wachselt gar net arscht de Hus
on fuhr glei in de Stiefln nei,
is tatn seine bestn sei.
Dann zuch or sich ne Schwenkr ah,
’s war vorne bal kah Knopp mehr drah,
dar war ah schu racht altrschgraa,
mr tatsn warkling Gott ahsah,
doß dar schu imme verzich Gahr
wuhl nimmr in dr Mode war.
Is tat gerod de Sonn aufgieh,
do macht dr Lob ne Waldsaam hieh,
or nohm sich fei su racht schie Zeit,
dr Wag bis Annebarch war weit.
De Vöchele in ihrer Sprooch
begrüßtn schu ne neie Tooch,
doch pfiff on sang su wunnrschieh,
dr Lob blieb fei e manchmol stieh‘.
’s kam su sachte Zwehe rah,
ne Lob dann brommten bal de Baa,
do stand ‚r, na dos Gelick,
in Buchholz an dar grußn Brück,
e Haufn Volk war do ze sah,
’s war fei bal de Brück zu klah.
Of dr Körchgass, on dr Schießhausstrooß,
bein Pfaarteich, dos Gerammel bluß,
dos Gerenn on dos Gewarch,
„Die zortrambln noch
dos ganze bissl Annebarch“.
Su dacht dr Lob, on allis rannt wie im dr Wett,
als wenn jeds ewos vrgassn hätt‘.
Bein Pfaarteich hört or schu’s Gedudl
on dann Teebs on dos Geludl;
de Grußn machtn lange Schriet,
de Kinnr kame bal net miet,
’s warn or net ze wing drbei,
mannichmol när dos Geschrei,
zwehe soong in Kinnrwoong,
zwehe bracht dr Mah getroong,
on bei dr Fraa ahns rachts, ahns links
hing dra an Rock,
on födr gings,
war när halwags laafn konnt,
on war or a när halb gesond,
hat ‚r bluß paar Neigrosch Gald,
no dann hielt nischt, net im dr Walt.
Uewrrol dos Treim on Hastn,
drzwischndorch die Leierkastn,
när dos Schreie on dos Blökn
als wenn de Leit an Spieß drah stökn.
Dr Lob tat schiekln on tat gaffn
klaane Leit on gruße Affn,
Zaubrkünstlr, Menschenfrassr,
Werschtl, Fischln, Hibeerwassr,
do e Weibsn, dort e Mah,
ah jeds but seine Warn ah.
Dr Lob, dar war schu ganz benomme
on ’s tatn ah dr Kopp racht bromme,
wie ahgenahlt of enn Flack
stand or do in dicksn Drack
on gucket of die Menschn hie,
or konnt se, waß Gott, net vrstieh,
die Leit, die warn doch halbvrwerrt,
an libstn wär or imgekehrt.
Or war fei bal halbtut,
of ahmol sooch or ahne Bud,
do hinge fraußn Bildr drah
on die drkläret su e Mah,
dar weiset of die Bildr hieh,
dr Lob konnt net a Wort vrstieh,
die Bildr warn su racht schieh bunt
on gruß, doß jedr sahe konnt:
Do tat a Löb enn Ochs drbeißn,
a Tiechr tat ne Zieg zerreißn,
on ahne Schlang,
se war wuhl foffzig Elln lang,
die hat enn Schwarzn in dr Zerr,
ne Lob, dann trobbets vo dr Störr,
or riß Maul on Aang weit auf
on stieret of die Bildr nauf.
Bein Lob stand’s fest, in ganzn Lahm
konnts su wos bal net wiedr gahm,
dos luhnt sich, wenn ‚r neigieh‘ tat,
dr Schenkwert hatt’s ne ah gesaht;
do höret or su in Gedräng
dr Eitritt kost när zwanzig Pfeng.
„Nu, dos ward wuhl ’s Gald wart sei,“
su dacht dr Lob, „do gihste nei,
die zwah Neigrosch hetzte nah,
dos Ugelick sihstr mol ah.“
Or suchet nu ’s Gald efür
on krieget enn Platz glei an dr Tür,
dr Lob hot nu gespannt, geguckt
on hot net mietn Aang gezuckt.
Drühm of darer annern Seit
sooßn odr kahne Leit,
do warn de Käfig fr de Viechr,
fr dann Löb on fr dan Tiechr;
wie’s lus ging, kam e Weibsn rei
on machet zo dann Viechrn nei.
„Im dan Weibsn is doch schod,“
dacht dr Lob, „eb die kahne Ahning hot,
doß die Viechr biesartig sei,
die frassn doch dos Mensch
wie e Stückl Schwaaßworscht nei.“
Obr is tat nischt passiern,
kah Viech tat fei die Mad ahriehrn,
miet dann altn grußn Tatzn
spieltn se wie gonge Katzn,
on hattn kahne biesn Muckn,
se mußtn of an Stuhl hiehockn
on machtn när Kafatn rim,
ne Lob bracht fei de Wut bal im,
„Soll dä dos schu allis sei
fr zwanzig Pfeng,
do schlog doch dr Teifl nei.“
Dr Lob, dar machet nu fix naus
on saht: „Gabt mol mei Gald mir raus,
wenn dos ebr allis is,
zohl iech nischr fr dann Besch…,
do hot kah Löb enn Ochs drbissn,
kah Tiechr hot ne Zieg zerrissn,
on die Schlang
war doch bluß drei Meter lang
on is ah su dörr gewasn,
hot kenn Schwarzn zammgefrassn;
fr zwanzig Pfeng, iech soochs gelei,
do konnt se foffzig Elln lang sei;
tut mei Gald mir wiedr gahm,
sist ha iech eich de bud zesamm.“
’s wur dr Lob fuchsteiflswild,
hot rimkrakehlt on rimgebrüllt
bis s’n ’s Gald hom wiedr gahm,
or machet a gelei ahamm,
hot de Kat de Kat sei lossn,
su arg hattn dos Ding verdrossn.
Onnrwags noch tat or wütn,
hot fr sich su hiegestrietn:
„Nä, de Walt is zu verluung,
mr ward när im sei Gald betruung,
on dos niedrtrachtge Pack
maust enn ’s Gald noch aus’n Sack.“
De Finstr tat schu Schleier wahm,
wie or in sen Dorf ahkahm,
or machet noch zon Schenkwert nei,
„dann steck iech’s,“ dacht’r do drbei,
on sooß noch net an Tisch racht drah
do fing ‚r zo drzöhln ah,
on hot ze wattern ahgefange,
wies’n war drquar gegange,
vo dann grußn Zeig nahmoln
on e Haufn Gald bezohln.
„Unnere Pfeng sei a kah Drack,
gieh mr mit dann Viechzeig wag,
do is mr liewr, kast’s gelahm,
in Wald is Echherrl ofn Baam,
wie’s su hoppt von Ast ze Ast,
doß de deine Freed drah hast,
on wenn dr do a Hamflich singt,
dos klingt su schieh
wie kah Leierkastn klingt,
kahst alle Tooch hie, wie de bist,
dr Eitritt is ganz immesist,
do markst ne Onnrschied gar bald,
on schönnstn is bei ons in Wald.”